بررسی مدیریت پسماندهای جامد مطب های پزشکی شهر سبزوار

مقدمه: پسماندهای پزشکی تولیدشده از مطب های پزشکی یکی از مهم ترین مشکلات زیست محیطی کشورهای در حال پیشرفت هستند. چون پسماندهای پزشکی از نظر ماهیت ناهمگون بوده و حاوی ترکیبات عفونی اند. در شهر سبزوار روش مناسبی برای جداسازی پسماندهای پزشکی در مطب های پزشکی وجود ندارد. این مطالعه با هدف تعیین کمیت و ترکیب انواع پسماندها در مطب های پزشکی و مدیریت آن درسال 1387انجام گردید.   روش کـار: در این مطالعه توصیفی، از هر مطب پزشکی سه نمونه در انتهای سه روز کاری بررسی شد. مطب هایی که از آنها نمونه برداری شد، شامل مطب های عمومی و تخصصی بودند. ترکیبات پسماند مطب های پزشکی بر اساس طبقه بندی سازمان جهانی بهداشت آنالیز شدند. کیسه های مخصوص تفکیک به مطب ها داده شد. پسماندها در محل به چهار دسته (شبه خانگی، عفونی، نوک تیز و دارویی) جداسازی و توزین شدند.   یافته ها: بر اساس این نتایج، در مجموع میزان تولید سالیانه پسماندهای پزشکی در مطب های پزشکی شهر سبزوار 37276 کیلوگرم می باشد. مطب های عمومی وتخصصی به ترتیب 18965 و 18311 کیلوگرم در سال پسماند تولید می کنند. بر اساس آنالیز آماری، پسماندهای شبه خانگی، بالقوه عفونی و نوک تیز به ترتیب 70، 14 و 16 درصد از کل تولید پسماند مطب های پزشکی را تشکیل می دهد. بر اساس آزمون آماری میانگین کل پسماندها (نوک تیز، عفونی و شبه خانگی) برای هر دو گروه مطب ها به ترتیب 29/45 ±99/185 و 99/35 ±52/165 و 32/114 ±75/818 برآورد گردید.   نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که در بیشتر مطب های پزشکی، عملیات جداسازی پسماندهای پزشکی کامل نیست. لذا به منظور کاهش آلودگی در این مراکز بایستی فعالیت هایی را در مورد دفع پسماندهای پزشکی در محل تولید و به صورت متمرکز در محدوده مطب ها انجام داد. همچنین کارکنان شاغل در امر جمع آوری و حمل و نقل پسماندها بایستی کلیه اقدام های حفاظت شخصی را رعایت نمایند.